35 lat pracy artystycznej Teresy Paryny

15 września br. w wypełnionym po brzegi Klubie Piwnice CK w Przemyślu, odbyły się uroczystości jubileuszowe 35 – lecia pracy twórczej Teresy Paryny. Na benefis poetki, licznie przybyli nie tylko pasjonaci jej poezji, ale również oficjele, na czele z wicemarszałek województwa podkarpackiego, Anną Huk.

Było to wydarzenie niezwykłej doniosłości i radości, jak również uwieńczenie pewnego etapu i piękny epizod tego dobra, które powstało za sprawą Jubilatki i które na pewno będzie kontynuować, ponieważ jest ono ważne, potrzebne i oczekiwane. Jubileusz, to niewątpliwie powód do dumy, ale i okazja do przypomnienia dorobku twórczego artystki i jej sukcesów, lecz warto pamiętać, że za sukcesami zawsze kryje się trud, praca, pasja i zaangażowanie.

Podczas benefisu wielokrotnie podkreślano, że Teresa Paryna to postać niezwykła, artystka renesansowego formatu na miarę XXI wieku. A co najważniejsze, że jako człowiek to osobowość wyjątkowa, o niespotykanej skromności, wielkim sercu i wrażliwości. Niezwykle oddana naszemu miastu i ubogacająca je swoją aktywnością. W tych działaniach jest niepowtarzalna i niezastąpiona. Przedstawiciele środowisk literackich i stowarzyszeń, w których prężnie działa Jubilatka wyrazili podziw i szacunek dla dotychczasowego – bogatego i niepowtarzalnego dorobku poetki, który obrazuje ogrom jej pracy, wiedzy i talentu.  Z kolei podejmowane przez nią ciągle nowe wyzwania pozwoliły jej wznieść się na wyżyny Olimpu poezji i pozostawić trwały ślad w naszej literaturze. Teresa Paryna jest poetką znaną i cenioną, o ugruntowanej recepcji twórczości, laureatką wielu prestiżowych nagród i wyróżnień: Złote Pióro, Książka Roku 2021 Związku Literatów Polskich, Zasłużony Działacz Kultury, Zasłużony dla NSZZ Solidarność Region Ziemia Przemyska, Tytuł Człowiek Podkarpacia, Zasłużony dla Miasta Przemyśla, Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis oraz Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości, Nagroda Marszałka Województwa Podkarpackiego „Znak Kultury”– to tylko niektóre laury.

Teksty poetki publikowane są zarówno w kraju, jak i poza granicami oraz tłumaczone na wiele języków, m.in. angielski, arabski, białoruski, czeski, niemiecki, rosyjski, rumuński, słowacki i ukraiński. Chociaż główną domeną Teresy Paryny jest poezja, to należy podkreślić, że otrzymała od Opatrzności niejeden grant; pisze felietony, opowiadania, recenzje, uprawia z powodzeniem rękodzieło artystyczne i malarstwo, które znalazło uznanie w szerokich gremiach jurorów. Ponadto, jest animatorką kultury, wyróżniającą się iście benedyktyńską pracą. Krytycy literaccy są absolutnie zgodni i nie są to słowa bezpodstawne, że sukces artystyczny Teresy Paryny jest w zasięgu jej pracowitych dłoni, artystycznej wyobraźni i wrażliwości – niepomnej na komercję i polityczne konwenanse. Biografia twórczyni została zamieszczona w leksykonie Who i who w Polsce oraz opracowaniu Poeci przełomu stuleci i tysiącleci. Jej poezja  doczekała się ponad 60 opracowań (recenzje i artykuły), co świadczy o popularności Jubilatki wśród krytyków oraz badaczy i historyków literatury.

Podczas benefisu zaprezentowany został film, zrealizowany przez Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia. Film powstał na okoliczność konkursu poetyckiego i literackiego, którego jedną z bohaterek była Jubilatka. Z kolei Małgorzata Stankiewicz i Jerzy Markowicz zaprezentowali własne aranżacje utworów poetki. W kolejnej części uroczystości zespoły klubu 5. batalionu strzelców podhalańskich wystawiły spektakl poetycko-muzyczny, złożony z tekstów Teresy Paryny. Prowadząca spotkanie, dr Bernardyna Banaś, a zarazem autorka posłowia do jubileuszowego tomu W galerii zdarzeń, przypomniała, że w bieżącym roku mija 30 lat od debiutu książkowego autorki. W 1992 roku poetka wydała swój 1. zbiór poezji Ziarnkiem prochu. Ten znamienny tytuł zapewnił Teresie Parynie rozpoznawalność.

Od tamtej pory poetka publikowała kolejne zbiory: Dotknąć nieba, Przemyśl, 1996r., Obok milczenia, Szczecin, 1998 r., Tylko osty, Rzeszów, 2000 r., W kwadraturze dni, Starachowice, 2002 r., Z niebieskiej mgły, Szczecin, 2003 r., Cienie bliskie i cienie dalekie, Rzeszów, 2004 r., Z białej ciszy, Jarosław, 2009 r., Szlakiem Piątej Ewangelii, wyd. I , Jarosław, 2009 r., Od bólu do nadziei…, wyd. I, Jarosław, 2010 r., W porze jaśminowej, Jarosław, 2010 r., Piękniejsze od wiersza,  Przemyśl, 2012 r., Błogosławiony czas, Przemyśl, 2012 r., Z paletą dobroci, Przemyśl, 2014 r., Wydmy czasu, Przemyśl, 2014 r., Szlakiem Piątej Ewangelii, wyd. II, Przemyśl, 2014 r., Od bólu do nadziei…, wyd. II, Przemyśl, 2015 r., Dał mi skrzydła, Przemyśl, 2017 r., Roztrzaskane lustro, Przemyśl, 2020 r., Przy porannej kawie, Przemyśl, 2021r., Rozmowa z rzeką, Przemyśl, 2021 r., W galerii zdarzeń, Przemyśl, 2022 r.

Każdy nowo opublikowany zbiór poetycki umacniał popularność autorki i szczere uznanie zarówno czytelników, jak i krytyków oraz przynosił liczne nagrody i wyróżnienia.

Promowany 22. tom poetycki Teresy Paryny W galerii zdarzeń, jest zbiorem jubileuszowym, niejako zwieńczającym dotychczasowe dokonania. W utworach tego tomu z codziennych przeżyć i otaczającej rzeczywistości artystka wykreowała cudowne, bogate i różnorodne obrazy poetyckie, które anektują wyobraźnię czytelnika i zapadają w jego pamięć. W galerii zdarzeń - to pozycja pełna zdarzeń i postaci, wyposażonych w konkretne cechy indywidualne, oddająca uczucia, i wywołująca je. To wykreowane portrety jednostkowe i zbiorowe, w których nie ma egzaltacji czy łatwego sentymentalizmu. Prezentowane wiersze oraz miniatury prozatorskie tworzą niezwykły klimat, ukazują wręcz magiczny związek poetki z przeszłością, są bardzo emocjonalne, a więc mają tę cechę, która jest niezbędna, by mówić o dobrej literaturze. Wciągają czytelnika i nie pozostawiają go obojętnym.

Podczas uroczystości jubileuszowej miały miejsce wystąpienia prezesów związków i stowarzyszeń, w których aktywnie uczestniczy Jubilatka. Swoje laudacje wygłosili: Stanisława Żak - prezes Związku Sybiraków oddział Przemyśl, Małgorzata Żurecka - prezes Związku Literatów Polskich oddział Rzeszów, Mieczysław Szabaga - prezes Robotniczego Stowarzyszenia Twórców Kultury w Przemyślu. Wystąpili również zaproszeni goście: wicemarszałek Anna Huk, dyrektorzy i przedstawiciele placówek kultury i stowarzyszeń oraz twórcy kultury. Na zakończenie odczytane zostały listy gratulacyjne od gości, którzy nie mogli uczestniczyć w uroczystości. Wśród nadesłanych listów, Jubilatka otrzymała gratulacje i życzenia od pani Ewy Leniart - Wojewody Podkarpackiego, redakcji wydawnictw, dyrekcji placówek kulturalno-oświatowych i stowarzyszeń, pracowników naukowych Uniwersytetu Rzeszowskiego, samorządowców i twórców kultury. Opowieść o poetce, która od 35 lat przekazuje nam swoją poezję oraz mądre i piękne słowo w niej zawarte została zakończona gratulacjami i życzeniami dla Jubilatki. Wydarzeniu towarzyszyła ekspozycja prac malarskich artystki oraz promocja jubileuszowego zbioru W galerii zdarzeń. Uroczystości jubileuszowe zakończyły się bankietem. Należy podkreślić, że gospodarzem, czuwającym nad całością przedsięwzięcia i jego dobrym duchem była Jolanta Nowak z CK w Przemyślu.

Tekst: Dr Bernardyna Banaś