Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej

MUZEUM  NARODOWE  ZIEMI PRZEMYSKIEJ


Plac Płk. Berka Joselewicza 1
tel. 16 679 30 00
fax. 16 679 30 10
e-mail:
www.muzeum.przemysl.pl

   
Muzeum powstało w 1909 r. z inicjatywy miejscowych działaczy społecznych, jako Muzeum Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu. Uroczyste otwarcie pierwszej ekspozycji miało miejsce 10 kwietnia 1910 r. Zalążkiem zbiorów była kolekcja prywatna Kazimierza i Tadeusza Osińskich oraz liczne dary społeczeństwa. W 1921 roku, po przystąpieniu do Związku Muzeów Historyczno-Artystycznych w Poznaniu przyjęło nazwę Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, reaktywowaną w 1984 roku. W okresie międzywojennym placówka borykała się z problemami finansowymi i lokalowymi, kilkakrotnie zmieniając siedzibę. Od 1946 roku  Muzeum mieściło się w okazałym budynku byłego pałacu biskupów greckokatolickich przy pl. T. Czackiego 3, który decyzją komisji majątkowej utraciło w kwietniu 2000 roku.       
  
We wrześniu 2001 roku otwarty  został nowy oddział  Muzeum Dzwonów i Fajek  w wyremontowanej zabytkowej Wieży Zegarowej przy ul. Władycze.  W kwietniu 2005 r. uruchomiono Oddział Historii Miasta mieszczący się w późnorenesansowej kamienicy mieszczańskiej  Rynek 9. W 2006 roku rozpoczęto budowę nowego gmachu przy placu Berka Joselewicza finansowaną ze środków unijnych, samorządowych  i ministerialnych. W przededniu stulecia swego istnienia MNZP otrzymało wreszcie godną i należną mu własną siedzibę. Uroczystego otwarcia dokonano 16 grudnia 2008 r. rozpoczynając tym samym działalność wystawienniczą muzeum.

    Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej jest placówką wielodziałową. Jego zbiory liczą ok. 80 tysięcy eksponatów z zakresu archeologii, historii, sztuki i etnografii, blisko 280 tysięcy fragmentów zabytków archeologicznych, głównie ceramiki, ponad 550 depozytów oraz różnorodne materiały pomocnicze. Istniejąca przy Muzeum biblioteka posiada 35. tysięczny księgozbiór, w tym 98 rękopisów, ok. 400 starodruków oraz 600 pozycji kartograficznych.

    Dział Archeologii gromadzi zabytki z wszystkich epok i okresów prehistorycznych, średniowiecza i okresu nowożytnego. Wśród nich wymienić należy neolityczne wyroby krzemienne i kamienne, cenne znaleziska brązowe oraz inwentarze grobowe z cmentarzysk ciałopalnych epoki brązu, wyroby żelazne miejscowe i importy z okresu rzymskiego, zabytki wczesnośredniowieczne, m. in. unikatowe na terenie Polski zespoły grobowe z cmentarzyska starowęgierskiego, wyroby z wpływami kultury bizantyjskiej i staroruskiej.

    Dział Etnograficzny obejmuje kulturę materialną wsi pogranicza polsko  ruskiego. Liczny jest zbiór przedmiotów o charakterze użytkowym  narzędzi, sprzętów i strojów, wyrobów związanych z obrzędowością (szopki, pisanki, pieczywo obrzędowe) oraz sztuki ludowej i nieprofesjonalnej, zarówno dawnej jak i współczesnej.
   
Dział Historyczny dokumentuje wszelkie świadectwa przeszłości dotyczące Przemyśla i Ziemi Przemyskiej w jej historycznych granicach. Na zbiory tego działu składają się: numizmaty, materiały ikonograficzne, pamiątki historyczne (m. in. po prof. R. Weiglu i kompozytorze A. Malawskim) oraz archiwalia (w tym archiwum „Gwiazdy Przemyśla”, rodziny Osińskich, ppłk.  Eleka Molnara, druki ulotne z I i II wojny światowej).

Dział Sztuki i Rzemiosła gromadzi dawną i współczesną sztukę, zwłaszcza dzieła twórców związanych z terenem wschodniej Małopolski. W skład zbiorów wchodzi m. in. malarstwo polskie i obce, cenna  kolekcja ikon (XV-XX w.), grafika, rysunek, rzeźba rzemiosło cechowe i artystyczne oraz militaria.

Muzeum posiada także interesujący zbiór przyrodniczy obejmujący okazy paleontologiczne, mineralogiczne, skamieliny, trofea, preparaty.

Do czasu urządzenia stałych ekspozycji poświęconych dziejom i kulturze Ziemi Przemyskiej, MNZP oferuje zwiedzającym bogatą ofertę wystaw czasowych oraz różnego rodzaju działań kulturalnych i wystawienniczych.

gemma bizantyjska, heliotrop, intaglio – X/XI w. - awers i rewers.

1. carskie wrota - Polska – II poł. XVI w. Drewno, tempera
2. figura anioła  autor: Tomasz Hutter,  Polska – XVIII w., drewno, polichromia

Wystawa „Trzy wyznania - dwie religie” 
Fragment ekspozycji poświęconej judaizmowi.